Tổng quan về tỉnh Ninh Bình

Tỉnh Ninh Bình là một tỉnh ven biển trọng yếu, án ngữ tại cửa ngõ phía Nam của Vùng thủ đô Hà Nội và Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Với vị trí chiến lược đặc biệt này, Ninh Bình đóng vai trò là cầu nối kinh tế - văn hóa then chốt, kết nối khu vực Đồng bằng sông Hồng trù phú với dải đất Bắc Trung Bộ. Tỉnh hiện là một trung tâm du lịch (với Di sản Văn hóa và Thiên nhiên Thế giới), một vựa lúa lớn của miền Bắc, đồng thời là một trung tâm công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp (như dệt may, cơ khí, vật liệu xây dựng) và là trung tâm tôn giáo lớn của cả nước.

Tỉnh Ninh Bình sở hữu vị trí địa lý và địa hình đa dạng bậc nhất miền Bắc. Phía Bắc tỉnh giáp với Hà Nội, Hưng Yên và Phú Thọ; phía Tây và Nam giáp tỉnh Thanh Hóa; phía Đông giáp tỉnh Hưng Yên và ôm trọn một đường bờ biển dài hàng chục ki-lô-mét thuộc Vịnh Bắc Bộ. Địa hình của tỉnh là sự hội tụ đặc sắc, chuyển tiếp rõ rệt từ Tây sang Đông: bắt đầu với vùng núi đá vôi karst kỳ vĩ ở phía Tây Bắc, nhanh chóng chuyển xuống vùng đồng bằng châu thổ màu mỡ của ba con sông lớn là sông Hồng, sông Đáy và sông Châu. 

Những điểm đến nổi bật ở Ninh Bình

Quần thể danh thắng Tràng An – Di sản thế giới UNESCO

Địa chỉ: Phường Nam Hoa Lư và Phường Tây Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình.

Tràng An là niềm tự hào của du lịch Ninh Bình, được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên Thế giới (Di sản hỗn hợp) đầu tiên tại Đông Nam Á. Nơi đây sở hữu cảnh quan thiên nhiên "Hạ Long trên cạn" ngoạn mục, là một hệ thống các thung lũng, hang động xuyên thủy, núi đá vôi trập trùng và các di tích lịch sử gắn liền với kinh thành xưa. Du khách sẽ được trải nghiệm ngồi thuyền nan len lỏi qua các hang động kỳ ảo (như Hang Sáng, Hang Tối), viếng thăm các ngôi đền cổ linh thiêng và tham quan phim trường "Kong: Skull Island" nổi tiếng.

Chùa Bái Đính

Địa chỉ: Phường Tây Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình.

Chùa Bái Đính là một trung tâm tâm linh và du lịch hành hương thu hút hàng triệu du khách mỗi năm. Quần thể bao gồm khu Bái Đính Cổ Tự (ngôi chùa cổ trên núi) và khu Bái Đính Tân Tự (khu chùa mới hoành tráng). Du khách đến đây để chiêm bái tượng Phật Di Lặc bằng đồng lớn nhất, Đại hồng chung nặng nhất, và đặc biệt là hành lang La Hán dài nhất châu Á, trong một không gian kiến trúc uy nghiêm, hòa mình vào thiên nhiên.

Khu di tích Đền Trần

Địa chỉ: Phường Nam Định, tỉnh Ninh Bình.

Đây là một trong những trung tâm tâm linh lớn và quan trọng bậc nhất của cả nước, nơi thờ 14 vị vua nhà Trần cùng các quan văn, võ đã có công phù tá. Quần thể di tích bao gồm ba công trình kiến trúc chính là Đền Thiên Trường, Đền Cố Trạch và Đền Trùng Hoa, mang đậm dấu ấn kiến trúc cổ xưa. Hàng năm, Lễ hội Khai ấn Đền Trần diễn ra vào Rằm tháng Giêng là sự kiện thu hút hàng vạn người dân và du khách thập phương về xin ấn, cầu mong một năm mới may mắn, thành công.

Khu du lịch Quốc gia Tam Chúc

Địa chỉ: Phường Tam Chúc, tỉnh Ninh Bình.

Được mệnh danh là "Vịnh Hạ Long trên cạn" thứ hai của tỉnh, Tam Chúc là khu du lịch tâm linh có quy mô lớn, với cảnh quan hồ nước bao la và những ngọn núi đá vôi hùng vĩ. Nơi đây là điểm kết nối quan trọng trên "trục du lịch tâm linh" cùng với Chùa Bái Đính và Chùa Hương. Du khách có thể đi thuyền trên hồ để viếng thăm Chùa Ngọc tọa lạc trên đỉnh núi, chiêm bái Điện Tam Thế nguy nga và khám phá vẻ đẹp hoang sơ của Đình Tam Chúc cổ kính.

Kẽm Trống

Địa chỉ: Ranh giới giữa xã Liêm Hà và xã Gia Hưng, tỉnh Ninh Bình.

Kẽm Trống là một thắng cảnh thiên nhiên thơ mộng, nơi dòng sông Đáy hiền hòa chảy len lỏi qua hai dãy núi đá vôi, tạo nên một khung cảnh sơn thủy hữu tình, tựa như một bức tranh thủy mặc. Vẻ đẹp của Kẽm Trống từng đi vào thi ca cổ, nổi tiếng với sự yên bình, tĩnh lặng, khác xa với các khu du lịch đông đúc. Đây là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn thưởng ngoạn vẻ đẹp nguyên sơ, trong lành của núi non và sông nước.

Khu di tích Cố đô Hoa Lư

Địa chỉ: Phường Tây Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình.

Là Di tích Quốc gia đặc biệt, Cố đô Hoa Lư mang trong mình giá trị lịch sử vô cùng to lớn khi từng là kinh đô đầu tiên của nhà nước phong kiến trung ương tập quyền Việt Nam, gắn liền với hai triều đại Đinh và Tiền Lê. Dù kinh đô xưa không còn nguyên vẹn, khu di tích hiện tại vẫn lưu giữ những công trình cốt lõi, nổi bật nhất là Đền thờ Vua Đinh Tiên Hoàng và Đền thờ Vua Lê Đại Hành. Đến đây, du khách như được quay ngược thời gian, tìm về cội nguồn dân tộc giữa không gian cổ kính, trầm mặc.

Vườn quốc gia Cúc Phương

Địa chỉ: Xã Cúc Phương, tỉnh Ninh Bình.

Cúc Phương là một "bảo tàng" thiên nhiên sống động, một khu rừng nguyên sinh rộng lớn với hệ động thực vật vô cùng phong phú và đa dạng. Đây là điểm đến không thể bỏ qua cho những người yêu thiên nhiên và thích khám phá. Các hoạt động nổi bật bao gồm trekking xuyên rừng, tham quan Động Người Xưa, Cây Trò Ngàn Năm, và đặc biệt là ghé thăm Trung tâm Cứu hộ Linh trưởng quý hiếm, nơi bảo tồn nhiều loài voọc đang có nguy cơ tuyệt chủng

Dưới đây là gợi ý các điểm tham quan khác ở Ninh Bình ngoài 7 địa điểm nổi bật kể trên:

• Quần thể Nhà thờ Đá Phát Diệm: Kiệt tác kiến trúc Công giáo độc đáo kết hợp phong cách Á - Âu, được ví như "kinh đô Công giáo" của Việt Nam (thuộc xã Phát Diệm).

• Khu bảo tồn thiên nhiên Vân Long: Khu Ramsar với cảnh quan đầm lầy ngập nước tuyệt đẹp, là nơi sinh sống của quần thể Voọc mông trắng lớn nhất Việt Nam (thuộc xã Gia Vân).

• Quần thể di tích Phủ Dầy: Trung tâm tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ lớn nhất, gắn liền với Lễ hội Phủ Dầy tháng Ba âm lịch (thuộc xã Vụ Bản).

• Vườn quốc gia Xuân Thủy: Khu Ramsar đầu tiên của Đông Nam Á, "sân ga" chim di trú quốc tế với hệ sinh thái ven biển độc đáo (thuộc xã Giao Phúc, Giao Hòa).

• Các bãi biển ven Vịnh Bắc Bộ: Bao gồm các bãi tắm và khu nghỉ dưỡng nổi tiếng như Bãi biển Hải Thịnh (thuộc xã Hải Thịnh), Bãi biển Giao Ninh (thuộc xã Giao Ninh) và Bãi biển Bình Minh (thuộc xã Bình Minh).

• Chùa Cổ Lễ: Ngôi chùa cổ nổi tiếng với quả chuông "Đại Hồng Chung" lớn nhất Việt Nam thời điểm đúc (thuộc xã Cổ Lễ).

Thời điểm du lịch đẹp nhất

Ninh Bình là điểm đến có thể khám phá quanh năm, nhưng thời điểm sôi động và linh thiêng nhất là vào mùa khô, đặc biệt là các tháng mùa xuân (từ tháng 1 đến tháng 3 Âm lịch). Lúc này, tiết trời khô ráo, se lạnh hoặc ấm áp, cực kỳ thuận lợi cho các hoạt động hành hương và du xuân. Đây chính là "mùa vàng" của du lịch tâm linh, khi hàng triệu du khách và tín đồ đổ về các trung tâm lễ hội lớn nhất cả nước như Chùa Bái Đính, Khu di tích Đền Trần (để dự Lễ Khai ấn), Quần thể Phủ Dầy và Khu du lịch Tam Chúc trong không khí lễ hội rộn ràng, cầu mong một năm an lành, may mắn.

Ngược lại, mùa hè và mùa thu (từ tháng 5 đến tháng 9), dù là mùa mưa, lại mang đến những vẻ đẹp thiên nhiên rực rỡ nhất. Nổi bật là "mùa lúa chín vàng" (khoảng tháng 5-6), biến các thung lũng của Quần thể danh thắng Tràng An thành một bức tranh thủy mặc khổng lồ. Đây cũng là mùa du lịch biển sôi động, khi du khách đổ về các bãi biển nổi tiếng như Hải Thịnh, Giao Ninh và Bình Minh để tận hưởng không khí biển mát lành. Ngoài ra, đầu hè là "mùa bướm" huyền ảo tại Vườn quốc gia Cúc Phương, trong khi mùa sen (tháng 6-7) lại phủ hồng các hồ nước tại Tam Chúc và Vân Long.

Thông tin di chuyển

Tỉnh Ninh Bình sở hữu một trong những hệ thống giao thông thuận tiện nhất miền Bắc, là đầu mối trọng yếu của cả đường bộ, đường sắt và nằm gần các cảng hàng không lớn, giúp du khách dễ dàng tiếp cận từ mọi miền đất nước.

Đường hàng không

Mặc dù tỉnh Ninh Bình không có sân bay dân sự, du khách có thể dễ dàng tiếp cận tỉnh thông qua hai sân bay lớn lân cận:

• Sân bay Quốc tế Nội Bài (HAN) - Hà Nội: Đây là cửa ngõ hàng không quốc tế và nội địa chính, lớn nhất miền Bắc. Từ sân bay Nội Bài, du khách có thể bắt taxi, xe limousine hoặc xe buýt liên tỉnh để di chuyển thẳng đến các khu vực trong tỉnh Ninh Bình, với thời gian di chuyển khoảng 2 – 3 giờ.

• Sân bay Thọ Xuân (THX) - Thanh Hóa: Là lựa chọn thuận tiện cho du khách bay từ các tỉnh phía Nam. Từ sân bay Thọ Xuân, du khách chỉ mất khoảng 1,5 – 2 giờ di chuyển bằng taxi hoặc xe khách để đến các khu vực phía Nam và trung tâm của tỉnh Ninh Bình.

Đường sắt

Tuyến đường sắt Thống Nhất Bắc – Nam chạy dọc xuyên suốt tỉnh, biến đây trở thành một phương tiện di chuyển cực kỳ thuận lợi, an toàn và ngắm được nhiều cảnh đẹp. Hầu hết các chuyến tàu Thống Nhất đều dừng tại ba nhà ga lớn của tỉnh, bao gồm Ga Phủ Lý (thuộc phường Phủ Lý), Ga Nam Định (thuộc phường Nam Định) và Ga Ninh Bình (thuộc phường Hoa Lư), giúp du khách dễ dàng tiếp cận mọi điểm đến.

Xe khách đi Ninh Bình

Đây là phương tiện phổ biến, linh hoạt và có nhiều lựa chọn nhất để di chuyển từ Hà Nội và các tỉnh lân cận. Tùy vào điểm đến, bạn có thể chọn các tuyến xe phù hợp:

Hà Nội – Khu vực Bắc (hướng Phủ Lý, Tam Chúc, Duy Tiên)

• Bến khởi hành: Bến xe Giáp Bát, Bến xe Nước Ngầm.

• Thời gian di chuyển (ước tính): 1 – 1,5 giờ.

• Các hãng xe phổ biến: Sao Việt, Cát Lợi, Duy Khang, Việt Trung. Các tuyến xe này chạy liên tục trong ngày, tần suất cao, rất dễ bắt xe.

Hà Nội – Khu vực Trung tâm (hướng Hoa Lư, Nam Định, Tràng An, Bái Đính)

• Bến khởi hành: Bến xe Giáp Bát, Bến xe Nước Ngầm, và nhiều văn phòng xe limousine trong nội thành Hà Nội.

• Thời gian di chuyển (ước tính): 1,5 – 2 giờ.

• Các hãng xe phổ biến: Tràng An Limousine, X.E Việt Nam, Cường Hưng, An Vui. Các dòng xe limousine chất lượng cao đi thẳng tới khu vực du lịch Tràng An rất được ưa chuộng.

Hà Nội – Khu vực Ven biển (hướng Phát Diệm, Giao Thủy, Hải Hậu)

• Bến khởi hành: Bến xe Giáp Bát, Bến xe Nước Ngầm.

• Thời gian di chuyển (ước tính): 2 – 3 giờ.

• Các hãng xe phổ biến: Phương Trang, Đức Mỡi, Quang Vịnh, Vplus Limousine. Các tuyến xe này thường chạy thẳng về các xã ven biển, rất thuận tiện.

Di chuyển trong tỉnh Ninh Bình

Với địa bàn tỉnh rộng lớn, việc di chuyển giữa các khu vực đòi hỏi lựa chọn phương tiện phù hợp.

• Taxi và xe công nghệ: Các hãng taxi như Mai Linh, Taxi Ninh Bình, Taxi Xuân Thành (khu vực phía Tây Bắc), Taxi Sao Vàng (khu vực phía Đông) hoạt động rất phổ biến. Ứng dụng Grab và Gojek hoạt động mạnh tại các phường trung tâm như Phủ Lý, Hoa Lư, Nam Định.

• Xe bus nội tỉnh: Hệ thống xe buýt công cộng rất phát triển, kết nối hầu hết 129 xã, phường trong toàn tỉnh. Đây là lựa chọn siêu tiết kiệm để di chuyển giữa các địa điểm du lịch và trung tâm.

• Thuê xe máy: Đây là lựa chọn linh hoạt nhất để tự do khám phá các cung đường tuyệt đẹp và các ngóc ngách của tỉnh.

  • Dịch vụ Thuê xe máy Dung Mạnh (Khu vực Hoa Lư) - 800A đường Trần Hưng Đạo, Phường Hoa Lư | ☎ 0852 050 015 | Giá từ 100.000 – 150.000 VNĐ/ngày.

  • Thuê xe máy Ngọc Điều (Khu vực Nam Định) - 443 đường Đặng Xuân Bảng, Phường Nam Định | ☎ 0918 626 899 | Giá từ 100.000 – 150.000 VNĐ/ngày.

  • Thuê xe máy Hòa Bình (Khu vực Phủ Lý) - Đường Lê Hoàn, Phường Phủ Lý | ☎ 035 1385 661 | Giá từ 100.000 – 150.000 VNĐ/ngày.

• Thuyền (khu vực danh thắng): Để khám phá các điểm du lịch đặc thù như Quần thể danh thắng Tràng An, Khu du lịch Tam Chúc hay Khu bảo tồn Vân Long, thuyền, đò là phương tiện di chuyển bắt buộc. Dịch vụ này được cung cấp trọn gói ngay tại bến thuyền của các khu du lịch.

Thông tin lưu trú

Hạng sang

Meliá Vinpearl Phủ Lý 

Địa chỉ: Đường Biên Hòa, Phường Phủ Lý, tỉnh Ninh Bình. Giá từ: 1.800.000 VNĐ/đêm

Tọa lạc tại tòa nhà 27 tầng cao nhất khu vực phía Bắc tỉnh, Meliá Vinpearl Phủ Lý là biểu tượng cho sự sang trọng, hiện đại. Khách sạn sở hữu các phòng nghỉ 5 sao đẳng cấp với tầm nhìn toàn cảnh thành phố và dòng sông Đáy thơ mộng. Du khách có thể tận hưởng hồ bơi bốn mùa trong nhà, dịch vụ spa, phòng gym hiện đại và thưởng thức ẩm thực tinh tế tại nhà hàng, quầy bar sang trọng, cùng dịch vụ chuyên nghiệp đạt chuẩn quốc tế.

Mường Thanh Luxury Hà Nam 

Địa chỉ: Đường Lý Thường Kiệt, Phường Phủ Lý, tỉnh Ninh Bình. Giá từ: 1.300.000 VNĐ/đêm

Cũng là một khách sạn 5 sao nổi bật tại trung tâm khu vực phía Bắc tỉnh, Mường Thanh Luxury Hà Nam cung cấp các dịch vụ lưu trú cao cấp theo tiêu chuẩn quốc tế. Khách sạn là lựa chọn lý tưởng cho cả khách du lịch và khách công vụ, với hệ thống phòng ốc sang trọng, hồ bơi ngoài trời, nhà hàng Á-Âu, khu vực spa & fitness hiện đại và hệ thống phòng hội nghị quy mô lớn, đáp ứng mọi nhu cầu của du khách.

Nghỉ dưỡng

Emeralda Resort Ninh Binh 

• Địa chỉ: Khu bảo tồn Vân Long, Phường Gia Vân, tỉnh Ninh Bình. Giá từ: 2.200.000 VNĐ/đêm

Emeralda Resort là một quần thể nghỉ dưỡng 5 sao đẳng cấp, nép mình ngay bên cạnh Khu bảo tồn thiên nhiên Vân Long yên bình. Khu nghỉ dưỡng được thiết kế theo phong cách làng quê Bắc Bộ truyền thống với vật liệu chính là gỗ và đá tự nhiên, mang lại cảm giác mộc mạc nhưng vô cùng tinh tế. Nơi đây cung cấp các biệt thự riêng tư, hệ thống hồ bơi ngoài trời và trong nhà, spa, và các hoạt động khám phá thiên nhiên, mang đến một kỳ nghỉ thư thái tuyệt đối, tách biệt khỏi sự ồn ào.

Tam Coc Garden Resort 

• Địa chỉ: Thôn Hải Nham, Phường Nam Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Giá từ: 3.000.000 VNĐ/đêm

Được ví như một "ngôi làng Bắc Bộ" thu nhỏ, Tam Coc Garden là khu nghỉ dưỡng boutique 4 sao nằm ẩn mình hoàn toàn giữa những cánh đồng lúa và dãy núi đá vôi. Nơi đây tập trung vào trải nghiệm nghỉ dưỡng sinh thái, yên bình với 16 căn bungalow lợp mái lá, nội thất mộc mạc. Du khách có thể thư giãn tại hồ bơi ngoài trời với tầm nhìn "triệu đô" ra đồng lúa, đạp xe quanh làng và thưởng thức ẩm thực hữu cơ ngay tại vườn.

Trải nghiệm khác

Hang Mua Ecolodge (Mua Caves Ecolodge) 

• Địa chỉ: Khu du lịch Hang Múa, Phường Nam Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Giá từ: 700.000 VNĐ/đêm

Nằm ngay dưới chân núi Ngọa Long của Hang Múa, khu nghỉ dưỡng này mang đến trải nghiệm "sống ảo" và hòa mình vào thiên nhiên độc đáo nhất. Các căn bungalow được thiết kế mộc mạc, bao quanh là vườn cây xanh mát và hồ sen, với tầm nhìn trực diện ra những cánh đồng lúa và dãy núi đá vôi hùng vĩ. Du khách lưu trú tại đây được miễn phí vé vào cổng Hang Múa, có thể dễ dàng chinh phục 500 bậc thang lên đỉnh núi để ngắm nhìn toàn cảnh Tràng An – Tam Cốc vào lúc bình minh hoặc hoàng hôn.

Giao Thuy Ecohostel (Nhà nghỉ Vườn Quốc gia Xuân Thủy) 

• Địa chỉ: Vườn Quốc gia Xuân Thủy, Phường Giao Minh, tỉnh Ninh Bình. Giá từ: 450.000 VNĐ/đêm

Dành cho những ai yêu thích du lịch sinh thái và muốn khám phá vùng ven biển của tỉnh, Giao Thuy Ecohostel là lựa chọn không thể tuyệt vời hơn. Nằm trong vùng đệm của Vườn Quốc gia Xuân Thủy (Khu Ramsar đầu tiên của Đông Nam Á), khu nghỉ mang đến không gian yên tĩnh tuyệt đối. Du khách có thể trải nghiệm đạp xe xuyên qua những đầm tôm, đi thuyền khám phá rừng ngập mặn, ngắm các loài chim di trú quý hiếm và thưởng thức hải sản tươi ngon ngay tại địa phương.

Ngoài ra, nếu bạn muốn có thêm lựa chọn cho kỳ nghỉ tại Ninh Bình, dưới đây là một vài gợi ý lưu trú khác đáng để cân nhắc – phù hợp cho nhiều phong cách và ngân sách khác nhau:

• Tam Chuc Wellness & Resort: Khu du lịch Tam Chúc, Phường Tam Chúc, tỉnh Ninh Bình. (Nghỉ dưỡng tâm linh cao cấp)

• SOJO Hotel Nam Dinh: 1-6 đường Lê Hồng Phong, Phường Nam Định, tỉnh Ninh Bình. (Khách sạn hiện đại, công nghệ cao)

• Khách sạn Bãi biển Hải Thịnh: Bãi biển Hải Thịnh, Phường Hải Thịnh, tỉnh Ninh Bình. (Khách sạn ven biển)

• The Reed Hotel: Đường Đinh Điền, Phường Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. (Khách sạn 4 sao ngay trung tâm, tiện nghi đầy đủ)

• Ninh Binh Hidden Charm Hotel & Resort: Khu du lịch Tam Cốc, Phường Nam Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. (Resort 4 sao có hồ bơi lớn, gần bến thuyền Tam Cốc)

Ẩm thực và văn hóa lễ hội địa phương

Nhà hàng nổi tiếng

Nhà hàng Thăng Long 

• Địa chỉ: Phường Tây Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình (gần bến thuyền Tràng An)

Nếu bạn muốn thưởng thức đặc sản thịt dê núi trứ danh, Thăng Long là lựa chọn không thể bỏ qua. Đây là một trong những nhà hàng quy mô lớn và lâu đời nhất, nổi tiếng với hàng chục món ăn chế biến từ thịt dê (dê tái chanh, dê nướng tảng, dê hấp...). Đặc biệt nhất là món Cơm cháy sốt Dê trứ danh, kết hợp hai đặc sản lớn nhất của vùng đất này. Không gian quán rộng rãi, thoáng đãng, phục vụ chuyên nghiệp và nhanh nhẹn ngay cả khi đông khách.

• Giá tham khảo: 200.000 – 350.000 VNĐ/người.

Nhà hàng Phở Đán 

• Địa chỉ: 117 Hàng Tiện, Phường Nam Định, tỉnh Ninh Bình

Là một trong những "huyền thoại" của phở bò Nam Định, quán Phở Đán là địa chỉ ẩm thực mang tính biểu tượng mà bất kỳ du khách nào cũng nên thử. Quán phục vụ phở bò truyền thống với nước dùng trong, ngọt thanh từ xương, thịt bò tươi thái mỏng, mềm và thơm lừng mùi gừng nướng. Dù không gian quán mang nét cổ xưa và luôn tấp nập, đây chính là nơi bạn được thưởng thức hương vị phở bò nguyên bản, chuẩn vị nhất đã làm nên thương hiệu cho cả vùng đất.

• Giá tham khảo: 40.000 – 60.000 VNĐ/bát.

Ẩm thực địa phương

Cá kho làng Vũ Đại – Thương hiệu Bá Kiến: Thuộc xã Nam Lý, tỉnh Ninh Bình (khu vực Làng Vũ Đại cũ). Đây là món đặc sản tiến vua trứ danh, nổi tiếng với quy trình chế biến kỳ công hàng chục tiếng đồng hồ. Cá trắm đen được kho trong niêu đất với các gia vị truyền thống, thịt cá săn chắc, xương mềm rục, đậm vị, là món quà biếu sang trọng và độc đáo.

Cơm cháy Hoa Lư – Thương hiệu Hoàng Trang: Đường Đinh Tiên Hoàng, Phường Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Cơm cháy là món ăn vặt biểu tượng của tỉnh. Thương hiệu Hoàng Trang là một trong những cơ sở uy tín, cung cấp miếng cháy giòn rụm, vàng ươm, ăn kèm với ruốc (chà bông) và gói sốt dê đặc biệt, mang đến hương vị bùi, béo, giòn tan.

Kẹo Sìu Châu – Thương hiệu Ông Hạnh: 21 Hàng Sắt, Phường Nam Định, tỉnh Ninh Bình. Đây là thương hiệu kẹo lạc cổ truyền nổi tiếng nhất. Kẹo Sìu Châu có vị ngọt thanh, giòn tan, thơm bùi của lạc rang và vừng, được làm thủ công tỉ mỉ. Đây là món quà quê dân dã nhưng tinh tế, thường được dùng khi thưởng trà.

Ẩm thực trải nghiệm khám phá

Phố cổ Hoa Lư 

• Địa chỉ: Phường Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình (bên cạnh Quảng trường Đinh Tiên Hoàng Đế)

Khi màn đêm buông xuống, Phố cổ Hoa Lư là điểm đến trải nghiệm ẩm thực và văn hóa sôi động bậc nhất. Khu phố được tái hiện theo kiến trúc cổ xưa, lung linh ánh đèn lồng. Du khách có thể đi thuyền trên sông, xem biểu diễn hát Xẩm, và thưởng thức vô số món ăn vặt đường phố đặc trưng của cả ba vùng như bánh cuốn Phủ Lý, nem chua, các loại chè, bánh gai, bánh nhãn...

Ẩm thực ven biển và đầm lầy (Hải Thịnh, Giao Minh) 

• Địa chỉ: Các xã Phường Hải Thịnh, Phường Giao Minh, tỉnh Ninh Bình

Trải nghiệm ẩm thực tại các nhà hàng ven biển Hải Thịnh hoặc các nhà hàng sinh thái tại vùng đệm Vườn Quốc gia Xuân Thủy mang đến hương vị tươi ngon của biển cả. Du khách có thể thưởng thức hải sản tươi sống (tôm, cua, bề bề) và đặc biệt là các đặc sản nổi tiếng của vùng như Gỏi cá nhệch (thường thấy ở khu vực Kim Sơn, Phát Diệm) và Nem nắm Giao Thủy trứ danh.

Ngoài các quán ăn kể trên, mọi người có thể tham khảo một số quán nổi tiếng khác như là:

• Bánh cuốn Bà Phượng: Đường Lê Công Thanh, Phường Phủ Lý, tỉnh Ninh Bình (Nổi tiếng Bánh cuốn chả Phủ Lý).

• Miến lươn Bà Phấn: 995 Trần Hưng Đạo, Phường Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình (Quán miến lươn đồng trứ danh).

• Bánh gai Bà Thi: 66 Hàng Sắt, Phường Nam Định, tỉnh Ninh Bình (Thương hiệu bánh gai lâu đời nhất).

Trải nghiệm văn hóa Ninh Bình

Lễ hội Khai ấn Đền Trần 

• Thời gian: Đêm 14, rạng sáng 15 tháng Giêng Âm lịch hằng năm. 

• Địa chỉ: Khu di tích Đền Trần, Phường Nam Định, tỉnh Ninh Bình.

Đây là một trong những lễ hội lớn và được mong chờ nhất cả nước, tái hiện nghi thức khai ấn của vương triều Trần. Hàng vạn người dân và du khách đổ về đây vào thời khắc linh thiêng để xin được lá "Ấn" Đền Trần, với mong muốn cầu cho một năm mới thăng tiến, thành công trong sự nghiệp và học tập. Không khí lễ hội vô cùng trang nghiêm, mang đậm dấu ấn lịch sử hào hùng của nhà Trần.

Lễ hội Chùa Bái Đính 

• Thời gian: Kéo dài từ mùng 6 tháng Giêng đến hết tháng 3 Âm lịch. 

• Địa chỉ: Chùa Bái Đính, Phường Tây Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình.

Là lễ hội hành hương mùa xuân lớn bậc nhất miền Bắc, Lễ hội Chùa Bái Đính thu hút hàng triệu Phật tử và du khách. Lễ hội bao gồm các nghi thức rước kiệu, tế lễ trang trọng tại khu chùa cổ và các hoạt động văn hóa tại khu chùa mới. Du khách đến đây không chỉ để chiêm bái quần thể chùa chiền kỷ lục, mà còn để hòa mình vào không khí du xuân, lễ Phật cầu an đầu năm.

Một số trải nghiệm văn hoá khác ở Ninh Bình

• Lễ hội Phủ Dầy: Diễn ra vào tháng 3 Âm lịch tại Phường Vụ Bản. Đây là lễ hội lớn nhất gắn liền với tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt, đã được UNESCO công nhận.

• Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn: Diễn ra vào mùng 7 tháng Giêng tại Phường Lý Thường Kiệt. Lễ hội tái hiện cảnh Vua Lê Đại Hoàn đích thân cày ruộng, cầu mong một năm mùa màng bội thu.

• Hát Chầu Văn (Hát Văn): Trải nghiệm nghệ thuật diễn xướng dân gian độc đáo gắn liền với tín ngưỡng thờ Mẫu, thường được biểu diễn tại các đền, phủ (như Phủ Dầy, Đền Trần).

• Làng nghề truyền thống: Tham quan các làng nghề hàng trăm năm tuổi như Làng trống Đọi Tam (Phường Lý Thường Kiệt), Làng lụa Nha Xá (Phường Duy Hà), Làng mộc La Xuyên (Phường Ý Yên).

Khu vui chơi

Khu du lịch Hang Múa

Địa chỉ: Phường Nam Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình.

Đây là điểm đến "check-in" và vận động (trekking) nổi tiếng bậc nhất trong tỉnh, được mệnh danh là "Vạn lý trường thành thu nhỏ" của Việt Nam. Điểm nhấn của khu du lịch là hành trình chinh phục gần 500 bậc thang đá để lên đỉnh núi Ngọa Long. Từ trên đỉnh, du khách có thể chiêm ngưỡng tượng rồng đá uy nghiêm và đặc biệt là thu trọn vào tầm mắt toàn bộ khung cảnh hùng vĩ của Tam Cốc hoặc Tràng An, với những dòng sông uốn lượn quanh các dãy núi đá vôi. Đây là địa điểm ngắm hoàng hôn và bình minh đẹp nhất Ninh Bình.

Phố cổ Hoa Lư

Địa chỉ: Phường Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình.

Nằm ngay tại trung tâm, Phố cổ Hoa Lư là một tổ hợp giải trí, ẩm thực và văn hóa được tái hiện theo kiến trúc cổ xưa, trở thành điểm đến sôi động nhất vào buổi tối. Du khách có thể trải nghiệm đi thuyền trên dòng sông nhân tạo xuyên suốt khu phố, ngắm nhìn những dãy nhà cổ, chùa chiền và hàng đèn lồng rực rỡ. Nơi đây cũng thường xuyên tổ chức các buổi biểu diễn nghệ thuật truyền thống (như hát Xẩm, hát Văn) và quy tụ hàng trăm gian hàng ẩm thực đường phố đặc sắc.

Dưới đây là gợi ý các điểm vui chơi, giải trí khác ở Ninh Bình:

• Khu du lịch Bãi biển Hải Thịnh: Bãi biển sầm uất nhất tỉnh, lý tưởng cho việc tắm biển, thưởng thức hải sản tươi sống và các hoạt động giải trí ven biển (thuộc Phường Hải Thịnh).

• Vườn chim Thung Nham: Trải nghiệm hoạt động đi thuyền vào lúc hoàng hôn để ngắm hàng vạn con chim (cò, vạc, diệc) bay về tổ trong một thung lũng ngập nước (thuộc Phường Nam Hoa Lư).

• Khu bảo tồn thiên nhiên Vân Long: Khám phá khu đầm lầy ngập nước lớn nhất đồng bằng Bắc Bộ bằng thuyền nan, ngắm nhìn quần thể Voọc mông trắng quý hiếm trong khung cảnh thiên nhiên tĩnh lặng (thuộc Phường Gia Vân).

• Khu du lịch Bãi biển Giao Ninh (Quất Lâm): Một bãi biển sôi động khác ở phía Đông tỉnh, nổi tiếng với các hoạt động giải trí và ẩm thực hải sản bình dân (thuộc Phường Giao Ninh).

• Phố đi bộ Phủ Lý: Tuyến phố sầm uất, hoạt động vào các tối cuối tuần với nhiều hoạt động nghệ thuật đường phố, ẩm thực và giải trí cho giới trẻ (thuộc Phường Phủ Lý).

• Công viên Vị Xuyên: "Lá phổi xanh" và là hồ trung tâm của khu vực, nơi du khách có thể trải nghiệm đạp vịt, đi dạo và ngắm Tháp Thủy Tạ (thuộc Phường Nam Định).

Tour du lịch gợi ý

Tour du lịch trải nghiệm

Tour 1 Ngày: Tinh hoa Di sản Thế giới

• Lịch trình: Hà Nội – Chùa Bái Đính (chiêm bái quần thể chùa kỷ lục) – Ăn trưa Cơm cháy Dê núi – Quần thể danh thắng Tràng An (trải nghiệm đi thuyền nan khám phá hang động) – Hà Nội.

• Phương tiện di chuyển: Ô tô + Thuyền nan.

• Giá tour tham khảo: 850.000 VNĐ/người.

• Đơn vị tổ chức: The Sinh Tourist.

Tour 2 Ngày 1 Đêm: Hành trình Tâm linh & Lịch sử

• Lịch trình:

  • Ngày 1: Hà Nội – Khu du lịch Quốc gia Tam Chúc (chèo thuyền, vãn cảnh chùa) – Tối nghỉ tại Phường Phủ Lý.

  • Ngày 2: Viếng thăm Khu di tích Đền Trần (tham quan, lễ Vua Trần) – Làng nghề mộc La Xuyên (thuộc Phường Ý Yên) – Hà Nội.

• Phương tiện di chuyển: Ô tô + Thuyền.

• Giá tour tham khảo: Từ 2.150.000 VNĐ/người.

• Đơn vị tổ chức: Vietravel.

Tour du lịch gia đình

Tour 1 Ngày: Check-in Hang Múa & Phố Cổ Hoa Lư

• Lịch trình: Hà Nội – Chinh phục Hang Múa (ngắm toàn cảnh) – Ăn trưa đặc sản – Trải nghiệm Phố cổ Hoa Lư (đi thuyền, xem biểu diễn nghệ thuật) – Hà Nội.

• Phương tiện di chuyển: Ô tô + Thuyền.

• Giá tour tham khảo: Từ 790.000 VNĐ/người.

• Đơn vị tổ chức: Hanoi Explore Travel.

Du lịch sinh thái

Tour 1 Ngày: Khám phá Vườn Quốc gia Cúc Phương

• Lịch trình: Hà Nội – Vườn Quốc gia Cúc Phương (tham quan Trung tâm Cứu hộ Linh trưởng, Cây Trò Ngàn Năm, Động Người Xưa, trekking rừng nguyên sinh) – Hà Nội.

• Phương tiện di chuyển: Ô tô.

• Giá tour tham khảo: 750.000 VNĐ/người.

• Đơn vị tổ chức: Vietnam Eco-Travel.

Mua sắm và Quà lưu niệm

Trung tâm mua sắm & Chợ

• Trung tâm thương mại Go! Nam Định: (Địa chỉ: Phường Nam Định). Tổ hợp mua sắm lớn có siêu thị, rạp chiếu phim, khu ẩm thực. Rất tiện để mua các đặc sản đã đóng gói.

• Vincom Plaza Phủ Lý: (Địa chỉ: Phường Phủ Lý). Trung tâm thương mại hiện đại, tập trung nhiều thương hiệu thời trang, nhà hàng và khu vui chơi.

• Chợ Rồng: (Địa chỉ: Phường Nam Định). Chợ truyền thống lâu đời và sầm uất, bán đa dạng các mặt hàng, vải vóc và đặc sản khô.

Đặc sản & Quà lưu niệm

• Cơm cháy Ninh Bình: Món quà nổi tiếng nhất, là cơm sấy giòn rụm, ăn kèm ruốc (chà bông) và nước sốt dê. (Thương hiệu gợi ý: Hoàng Trang, Cố Đô).

• Cá kho Làng Vũ Đại: Đặc sản cá trắm đen kho nhừ bằng niêu đất, thịt săn, xương mềm. Đây là món quà biếu cao cấp. (Nguồn gốc tại xã Nam Lý. Thương hiệu gợi ý: Bá Kiến).

• Kẹo Sìu Châu: Kẹo lạc truyền thống nổi tiếng của Phường Nam Định. Kẹo có màu trong, giòn tan, thơm mùi lạc rang và vừng. (Thương hiệu gợi ý: Ông Hạnh).

• Chiếu cói và đồ thủ công Kim Sơn: Các làng nghề ven biển (khu vực xã Kim Sơn, Phát Diệm) nổi tiếng với chiếu cói bền đẹp, cùng các sản phẩm thủ công như túi xách, mũ.

Thông tin hỗ trợ và các thông tin khác

Công an tỉnh Ninh Bình

• Địa chỉ: Đường Đinh Tất Miễn, phường Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình

• Số điện thoại khẩn cấp: 113

• Điện thoại: 0229.3871.097

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Ninh Bình

• Địa chỉ: Số 29 - đường Lê Đại Hành - phường  Hoa Lư - Tỉnh Ninh Bình

• Điện thoại: 02293.880.470

Cục Quản lý thị trường tỉnh Ninh Bình (Bảo vệ người tiêu dùng)

• Địa chỉ: Số 01, đường Vân Giang, phường Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình

• Điện thoại: 02293 873 468

Hội tụ vẻ đẹp kỳ vĩ của di sản non nước thế giới, chiều sâu lịch sử của miền đất Cố đô và sự linh thiêng của một trung tâm tâm linh hàng đầu, Ninh Bình hứa hẹn mang đến cho du khách một hành trình trải nghiệm đa dạng, sâu sắc và khó quên.