Di tích lịch sử
Việt Nam
Di tích Đồn Cao Đông Triều
Đồn Cao Đông Triều nằm trọn trên quả đồi có độ cao 61m, tổng diện tích trên 145.000 m2. Đây là căn cứ do thực dân Pháp xây dựng để đặt trung tâm chỉ huy của chế độ thực dân Pháp đối với Đông Triều nói riêng trong thời kì đô hộ của chế độ thực dân Pháp Cùng với Đình Hổ Lao và chùa Bắc Mã, Đồn Cao là một trong những địa danh đã gắn liền với sự hình thành và ra đời của Chiến khu Trần Hưng Đạo- Chiến khu Đông Triều. Di tích lịch sử cấp quốc gia Đồn Cao Đông Triều nằm trọn trên quả đồi có độ cao 61m, tổng diện tích trên 145.000 m2. Đây là căn cứ do thực dân Pháp xây dựng để đặt trung tâm chỉ huy của chế độ thực dân Pháp đối với Đông Triều nói riêng trong thời kì đô hộ của chế độ thực dân Pháp. Nơi đây cũng đã đi vào lịch sử của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc thị xã Đông Triều. Di tích Đồn Cao Đông Triều là vị trí cao nhất của Trung tâm phường Đông Triều. Đồn Cao nằm án ngữ tuyến giao thông huyết mạch từ Chí Linh, Hải Dương đi Uông Bí Quảng Ninh, từ Kinh Môn, Hải Dương qua phà Triều sang Đông Triều. Từ Đồn Cao Đông Triều có thể quan sát, phát hiện từ xa các mục tiêu từ phía Bắc xuống phía Nam và từ phía Đông sang Tây của thị xã. Vì vậy, sau khi xâm lược Việt Nam, năm 1896 thực dân Pháp đã tổ chức cho xây dựng một trại lính ở đây để phục vụ cuộc chiến tranh xâm lược và khai thác vơ vét tài nguyên khoáng sản tại Đông Triều. Năm 1945, nhân dân ta giành chính quyền, đồn Cao Đông Triều thuộc quyền quản lý của chính quyền cách mạng. Sáng mùng 8/6/1945, Đồn Cao Đông Triều đã bị nghĩa quân Đệ tứ chiến khu dưới sự chỉ huy của trung tướng Nguyễn Bình đánh chiếm, mở đầu cho cao trào cách mạng tháng Tám trong toàn vùng. Nghĩa quân xuất phát từ chùa Bắc Mã, sau khi đánh chiếm Đồn Cao Đông Triều đã tập kết tại đình Hổ Lao. Tại đây, thay mặt Trung ương, trung tướng Nguyễn Bình đã tuyên bố thành lập chiến khu kháng chiến Trần Hưng Đạo hay còn gọi là Đệ tứ chiến khu. Năm 1947, thực dân Pháp liên tiếp mở những trận đánh lớn chiếm lại Đông Triều. Lần này, chúng chiếm đến đâu cho xây dựng củng cố ngay hệ thống đồn bốt tháp canh đến đó, nhằm chiếm giữ lâu dài và khống chế lực lượng ta đánh trả từ xa. Đến ngày 7/5/1954, chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng, Đồn Cao thuộc quyền kiểm soát của ta. Trải qua thời gian dài, hiện nay các công trình thuộc di tích Đồn Cao Đông Triều đã bị phá hủy khá nhiều, chỉ còn lại một phần trong số các công trình như nhà ở của quan Ba, nhà ở của lính khố xanh và nhà biệt giam tra tấn tù Cộng sản, trận địa pháo, hệ thống lô cốt, hầm ngầm… Những dấu tích ở đây vẫn là những chứng tích quan trọng đánh dấu một thời kỳ lịch sử không thể quên của toàn dân tộc nói chung, của đảng bộ và nhân dân Đông Triều nói riêng. Ngày 24/5/2017, di tích Đồn Cao đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du Lịch ra quyết định số xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia. Trong tương lai, Đồn Cao sẽ được tu bổ, phục hồi. Nguồn Cổng thông tin điện tử tỉnh Quảng Ninh.
Quảng Ninh 3081 lượt xem
Đền Lê Chân (đền An Biên)
Đền thờ nữ tướng Lê Chân (đền An Biên) toạ lạc bên sườn núi Vẻn thuộc làng Vẻn cổ, thôn An Biên, xã Thuỷ An, thị xã Đông Triều. Đây chính là nơi nữ tướng Lê Chân sinh ra và lớn lên những năm tháng tuổi thơ cùng cha mẹ. Khi bà qua đời, nhân dân ghi nhớ công lao to lớn của bà đã xây dựng ngôi đền ngay trên quê hương để thờ bà Lê Chân, một nữ tướng xinh đẹp, tài giỏi đã lãnh đạo nhân dân đứng lên đánh giặc trong cuộc kháng chiến chống ách đô hộ phương Bắc dưới thời Hai Bà Trưng. Từ dũng tướng đánh giặc, nữ tướng Lê Chân trở thành Thánh Mẫu trong cảm quan tín ngưỡng dân gian, là hiện tượng văn hóa đặc biệt. Khi Lê Chân qua đời, đền thờ Bà được lập ở nhiều nơi của các tỉnh như Quảng Ninh, Hà Nam, Hải Phòng, Hà Nội… Năm 2006, đền An Biên đã được xếp hạng là di tích lịch sử văn hoá cấp tỉnh và năm 2017, được xếp hạng Di tích lịch sử quốc gia. Năm 2018 nhân kỷ niệm ngày thắng trận của Nữ tướng Lê Chân (15/8 âm lịch), TX Đông Triều đã tổ chức lễ động thổ, khởi công hạng mục đền chính. Sau gần 3 năm triển khai thi công tu bổ và tôn tạo di tích, đầu năm 2021, đã hoàn thành đền chính, nghi môn và sân đền khang trang như ngày nay. Lễ hội diễn ra trong 03 ngày, từ 16- 18/3 hàng năm. Nguồn Cổng thông tin điện tử tỉnh Quảng Ninh.
Quảng Ninh 2930 lượt xem
Di tích lịch sử Đình chùa Hổ Lao
Đình làng- Chùa làng Hổ Lao xưa kia thuộc xã Hổ Lao, huyện Đông Triều, tổng Mễ Sơn, phủ Kinh Môn (nay là thôn Hổ lao, xã Tân Việt, thị xã Đông Triều) đã có từ lâu đời. Đình và chùa tọa lạc trên một gò đất tương đối bằng phẳng ngay đầu thôn Hổ Lao. Theo thuật phong thủy thì gò đất đó có hình con Hổ, đình và chùa được xây dựng trên đầu con vật này theo hướng Đông- Nam, phía trước có cánh đồng lúa xanh tốt, xa xa có dòng sông Đạm, phía sau có dãy núi thuộc vòng cung Đông Triều. Quả thật là một nơi linh địa. Theo các cụ già ở địa phương cho biết trước kia đình Hổ Lao có kiến trúc hình chữ Nhị, bái đường có năm gian, hai trái, hậu cung có ba gian hai trái, đình làng lợp ngói vẩy Rồng, cột xà đều bằng gỗ lim, sân chùa phong quang, sạch, đẹp, vườn chùa có nhiều cây cổ thụ xanh tốt quanh năm tạo nên vẻ thanh bình, cổ kính. Trải qua bao thăng trầm lịch sử thiên tai, giặc dã nên đình và chùa làng Hổ Lao đã bị đổ nát, bia ký bị phá hủy, đến đời Nguyễn được trùng tu lại. Hiện nay còn sáu bia đá được tạc dựng vào các năm: Tự Đức thứ 17 (1864), Thành Thái thứ 16 (1904), năm Bảo Đại thứ nhất (1926), Bảo Đại thứ 7 (1932), Bảo Đại thứ 14 (1939) và năm Bảo đại nguyên niên. Căn cứ vào các văn bia thì vào năm 1864 có ông lý trưởng làng là Nguyễn Văn Năng và vợ là Nguyễn Thị Tham đã xuất tiền cho dân tu sửa đình và hiến cho làng 18 mẫu ruộng luân phiên canh tác chi vào việc cúng giỗ, tế lễ. Đến đời Thành Thái (1889 -1907) do bị hỏa hoạn, giặc giã nên đình làng lại bị đổ nát, dân tình ly tán, ruộng đất hoang phế. Đến đời vua Duy Tân có ông lý trưởng làng là Mạc Văn Cửu hết lòng chăm lo cho dân đã cùng chánh hội Thái Trọng Lương hội họp dân làng bàn việc sửa đình. Lại được ông chủ thầu đất sét trắng giúp đỡ tiền của nên dân làng xây dựng được thêm chùa và tạc Cửu Long Thánh Tượng để thờ trong chùa. Ông lý trưởng Mạc Văn Cửu là người hết lòng vì dân làng, nhiều năm lao tâm, khổ tứ “tìm đất chiêu mộ dân, khai hoang đồng đất, dân yên, tục tốt, họp dân định lệ, mọi thứ đều đổi mới; bỏ của cải tài trợ không tiếc, phong hóa dân ta thực từ bấy giờ” (bia thời Từ Đức). Từ đó đến sau cách mạng tháng Tám năm 1945 đình, chùa làng Hổ Lao trở thành trung tâm văn hóa của làng, xã. Khi phong trào Việt Minh ở Đông Triều phát triển mạnh thì nơi đây đã trở thành một căn cứ hoạt động của nghĩa quân cách mạng, nhiều sự kiện chính trị quan trọng đã diễn ra ở đây. Chiều ngày 20/4/1945 đội võ trang tuyên truyền đầu tiên của Mặt trận Việt Minh ở Đông Triều được thành lập, sáng ngày 1/5/1945 đội làm lễ ra mắt trước miếu Thổ thần nhà ông Mạc Văn Niết ở làng Hổ Lao. Đội được nhân dân làng Hổ Lao nuôi dưỡng, hai ông Mạc Văn Niết và Mạc Văn Quễ phụ trách hậu cần cho đội. Giữa tháng 5/1945 lực lượng vũ trang tập trung của huyện Đông Triều được thành lập và thường xuyên tập luyện tại sân đình Hổ Lao, tổ chức các cuộc họp tuyên truyền, truyền đạt chỉ thị, nghị quyết của cấp trên. Lực lượng vũ trang non trẻ này đã lớn mạnh nhanh chóng là chỗ dựa vững chắc cho nhân dân, tạo điều kiện thuận lợi để lực lượng vũ trang cùng nhân dân đồng loạt nổi dậy đánh chiếm 4 đồn: Đông Triều, Chí Linh, Mạo Khê, Tràng Bạch ngày 8/6/1945 và đã giành thắng lợi vang dội. Chiều ngày 8/6/1945 trong không khí nghĩa quân ăn mừng chiến thắng tại đình làng Hổ Lao, ban lãnh đạo cuộc khởi nghĩa đã họp quyết định thành lập Uỷ Ban Quân Sự Cách Mạng gồm các đồng chí Nguyễn Bình, Hải Thanh, Trần Cung và một số ủy viên khác do Nguyễn Bình đứng đầu. Sáng ngày 9/6/1945 trong cuộc mít tinh tại sân đình làng Hổ Lao, Trần Cung thay mặt ban lãnh đạo khởi nghĩa tuyên bố thành lập chiến khu cách mạng mang tên ĐỆ TỨ CHIẾN KHU, lực lượng võ trang chiến khu mang tên “DU KÍCH CÁCH MẠNG QUÂN”, công bố danh sách UBQSCM. Nguyễn Bình đại diện UBQSCM tuyên đọc “bảy điều kỷ luật của du kích cách mạng quân”. Hổ Lao đã trở thành trung tâm căn cứ quân sự của chiến khu. Từ nơi đây Nguyễn Bình và ban lãn đạo chiến khu đã chỉ huy các đơn vị mở rộng phạm vi hoạt động giành được nhiều chiến công vang dội ở Uông Bí, Quảng Yên, và vùng Đông Bắc Tổ Quốc. Đệ tứ chiến khu (chiến khu Đông Triều- chiến khu Trần Hưng Đạo)) đã trở thành một căn cứ chống Nhật oanh liệt trong thời kỳ tiền khởi nghĩa, cổ vũ nhân dân vùng Đông Bắc đứng lên chống Nhật, cùng với cả nước tiến tới cuộc Tổng khởi nghĩa 19/8/1945 giành thắng lợi. Năm 1947 thực dân Pháp quay lại chiếm đóng Đông Triều chúng ra sức phá hủy các căn cứ cách mạng trong đó có làng Hổ Lao. Đình, chùa làng Hổ Lao cũng bị tàn phá.trở thành phế tích. Năm 1993 nhân dân trong làng đã góp tiền của xây dựng lại hậu cung ngôi chùa cũ làm nơi sinh hoạt tín ngưỡng. Năm 1997 trên nền ngôi đình cũ xã Tân Việt đã xây dựng một nhà bia tưởng niệm nơi thành lập ĐỆ TỨ CHIẾN KHU và ghi công những người con của quê hương đã anh dũng hy sinh trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ và bảo vệ biên giới Tổ Quốc. Do có nhiều công lao đóng góp xây dựng, nuôi dưỡng và bảo vệ nghĩa quân cách mạng nhân dân làng Hổ Lao đã được nhà nước tặng bằng CÓ CÔNG VỚI NƯỚC. Ngày 12/7/2001 Bộ Văn Hóa Thông Tin đã ra quyết định công nhận Đình – Chùa làng Hổ Lao là Di Tích Lịch Sử Văn Hóa Quốc Gia. Ngày 12/12/2007 Bộ Văn Hóa Thể Thao và Du Lịch và các ngành có liên quan của tỉnh, huyện và địa phương đã làm lễ khởi công trùng tu tôn tạo lại đình, chùa Hổ Lao và xây dựng một số công trình phù trợ với tổng kinh phí dự toán gần 16 tỷ đồng. Các tín đồ phật tử, khách thập phương công đức được trên 2 tỷ đồng. Những đóng góp của nhân dân làng Hổ lao nói riêng, của nhân dân xã Tân Việt nói chung đã góp phần vào chiến công của nhân dân Đông Triều được nhà nước tặng danh hiệu cao quý “Huyện Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.”Ngày 28/5/2010 nhà nước đã trao tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” cho nhân dân và lực lượng vũ trang xã Tân Việt vì đã có thành tích đặc biệt xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Giờ đây, cùng với ngày kỷ niệm 8/6- ngày thành lập Chiến khu ĐôngTriều, hằng năm nhân dân xã Tân Việt còn có thêm một ngày hội lớn: Lễ hội đình, chùa Hổ Lao được tổ chức vào ngày đầu xuân mới (15 tháng giêng). Nằm liền kề với Đền Sinh và khu lăng mộ nhà Trần (di tích Quốc gia đặc biệt) và với những giá trị Lịch sử- Văn hóa Quốc gia … đình, chùa Hổ Lao sẽ là một địa chỉ du lịch hấp dẫn góp phần vào việc giáo dục truyền thống yêu nước, chống giặc ngoại xâm; phát triển kinh tế, văn hóa , xã hội du lịch của địa phương và thị xã Đông Triều. Nguồn Cổng thông tin điện tử thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh.
Quảng Ninh 3229 lượt xem
Chùa Mỹ Cụ (Sùng Khánh Tự).
Chùa Mỹ Cụ, tên chữ là Sùng Khánh Tự. Chùa được xây dựng ở làng Mỹ Cụ nên lấy tên làng đặt cho chùa. Tên làng được xuất phát từ truyền thuyết: “Tương truyền xưa vua Trần Nhân Tông lên núi Yên Tử đi tu, dân làm cỗ ngon dâng vua, nên đặt tên là Mỹ Cụ” còn tên Sùng Khánh Tự mang ý nghĩa đề cao phật pháp vô biên, khánh có nghĩa là tốt lành. Chùa Mỹ Cụ tọa lạc bên sườn núi Chè (ngọn núi mang hình con rùa), thuộc thôn Mỹ Cụ, phường Hưng Đạo, thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh. Vào thời Trần Phật giáo bước vào thời kỳ phát triển rực rỡ nhất trong lịch sử Việt Nam và ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực của cuộc sống. Sau khi vua Trần Nhân Tông đi tu ở Yên Tử và sáng lập ra thiền phái Trúc Lâm qua đời, Pháp Loa dưới sự dìu dắt của vua Trần Nhân Tông đã được truyền Pháp y và lên làm vị tổ thứ 2 của phái thiền Trúc Lâm. Dưới thời Pháp Loa, giáo lý Trúc Lâm có sức quyến rũ mạnh mẽ tín đồ đạo Phật. Từ Yên Tử, giáo lý Trúc Lâm phát triển ra khắp vùng Đông - Bắc. Thời kỳ này có 800 ngôi chùa lớn nhỏ được dựng lên. Chùa Mỹ Cụ cũng được xây dựng vào thời kỳ này. Khởi dựng chùa có quy mô và kết cấu kiến trúc kiểu chữ đinh. Đến thời sau này chùa được mở rộng ra khá khang trang, bao gồm chùa chính, nhà tổ, nhà tăng, tạo thành một kiến trúc tổng thể hình chữ khẩu. Chùa đã trải qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo được ghi lại ở văn bia đặt ở sân chùa. Nhưng cuối thời Nguyễn, ngôi chùa đã bị tàn phá, chỉ còn lại chùa chính kiến trúc kiểu chữ đinh (T) với kết cấu vì kèo và điêu khắc còn giữ được khá nguyên trạng và hệ thống tượng pháp có giá trị nghệ thuật cao, như tượng: A Di Đà, tượng Thích Ca Mầu Ni, tượng Quan Âm Chuẩn Đề, tượng Ca Diếp, tượng Anan... Các pho tượng gỗ có liên đại từ thời Tây Sơn và thời Nguyễn vẫn được lưu giữ khá tốt. Hệ thống tượng pháp được tạc tỉ mỉ và khéo léo, mỗi pho tượng mang một hình dáng, biểu hiện nội tâm khác nhau. Các nét chạm trổ mềm mại nhưng khỏe khoắn và dứt khoát. Màu sắc, hoa văn trang trí trên từng pho tượng đều mang đậm nét bản sắc văn hóa dân tộc. Bên cạnh đó chùa Mỹ Cụ còn có những mảng chạm ở các vì kèo, đầu dư, kẻ, bảy... thể hiện sự khéo léo và cầu kỳ của những người thợ có tâm tạo dựng và trùng tu chốn phật đài. Cổng thông tin điện tử Thị Xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh.
Quảng Ninh 3034 lượt xem
Trung tâm chiến khu Đông Triều (chùa Bắc Mã)
Trung tâm căn cứ này được đặt ở chùa Bắc Mã còn có tên chữ là Phúc Chí Tự nghĩa là chùa hướng tới cái phúc. Chiến khu Đông Triều là tên gọi theo địa danh, nơi căn cứ chính nằm ở huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh. Chiến khu Đông Triều còn gọi là chiến khu Trần Hưng Đạo (đây là cách đặt tên của Trung ương Đảng). Di tích lịch sử cách mạng, văn hoá chiến khu Đông Triều là căn cứ lãnh đạo cách mạng trong cuộc kháng chiến chống thực dân pháp. Trung tâm căn cứ này được đặt ở chùa Bắc Mã còn có tên chữ là Phúc Chí Tự nghĩa là chùa hướng tới cái phúc. Chiến khu Đông Triều là tên gọi theo địa danh, nơi căn cứ chính nằm ở huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh. Chiến khu Đông Triều còn gọi là chiến khu Trần Hưng Đạo (đây là cách đặt tên của Trung ương Đảng). Để đẩy mạnh hơn nữa công cuộc chuẩn bị khởi nghĩa vũ trang trong cả nước, ngay từ ngày 15/4/1945 Ban Thường vụ Trung ương Đảng đã triệu tập hội nghị quân sự cách mạng ở Hiệp Hòa (Bắc Giang), Hội nghị đã quyết định thành lập bảy chiến khu trong cả nước đó là: chiến khu Lê Lợi, chiến khu Hoàng Hoa Thám, chiến khu Quang Trung, chiến khu Trần Hưng Đạo, chiến khu Phan Đình Phùng, chiến khu Trưng Trắc, chiến khu Nguyễn Tri Phương. Thực hiện quyết định của Hội nghị quân sự Bắc kỳ, xứ ủy Bắc kỳ đã đề ra chủ trương xây dựng chiến khu Trần Hưng Đạo ở vùng Đông Bắc. Trong quá trình chuẩn bị khởi nghĩa, các ngôi chùa ở Đông Triều đã đóng một vai trò khá quan trọng, chùa Bắc Mã là ngôi chùa có vai trò nhất trong việc hình thành căn cứ chiến khu Trần Hưng Đạo, là nơi sư cụ Võ Giác Thuyên thường xuyên tiếp đón các vị sư cách mạng đó là những cán bộ cách mạng mang danh nhà sư để dễ bề hoạt động (trước tháng tám năm 1945 chùa Bắc Mã là một ngôi chùa lớn, có uy tín trong vùng và lại nằm ở nơi có truyền thống cách mạng, đó là những điều kiện thuận lợi để xây dựng căn cứ). Chùa Bắc Mã là một tổng thể không gian kiến trúc quy mô được xây dựng trong một khuôn viên có diện tích tới ba mẫu đất. Theo các văn bia, văn tự Hán còn lưu giữ cho thấy lịch sử chùa Bắc Mã trên dưới sáu trăm năm và đã qua nhiều lần trùng tu tôn tạo vào thời Lê, thời Nguyễn. Đặc biệt vào năm Bảo Đại Nguyên niên 1926 chùa được xây lại quy mô hơn, thành một ngôi chùa rộng lớn, đẹp, thiêng liêng. Ruộng đất của nhà chùa có tới 20 mẫu với ba con trâu cày và hai lực điền giúp việc. Đến nay chùa Bắc Mã không còn giữ được nguyên vẹn như trước, kết cấu khung kiến trúc đã bị đổ nát hoàn toàn nhưng một số hiện vật vẫn còn giữ lại được. Nghệ thuật chạm khắc trên đá ở chùa Bắc Mã được thể hiện khá tinh xảo ở các hiện vật còn lại (bia đá, con rồng, tháp…) Nó kết hợp được một cách khéo léo nghệ thuật của các thời kỳ trần, Hậu Lê, Nguyễn. Chạm khắc đá thể hiện nét điêu khắc thời Trần qua tượng con rồng được đặt ở bậc lên xuống, còn lại. Bố cục rồng gọn, đường nét rất sinh động khoẻ khoắn, thân có hình tròn lẳn, mập mạp, múp dần về phía sau đuôi, uốn khúc nhẹ. Điêu khắc đá thời Hậu Lê được thể hiện rõ ở các bia đá với hình hai con rồng chầu mặt nhật, các nét chạm khắc mạch lạc, hai bên khung dọc theo thân bia là hoa lá mềm mại, cách điệu biểu hiện điêu khắc thời Lê Địa điểm lịch sử trung tâm chiến khu Đông Triều đã được Bộ Văn hóa - Thông tin xếp hạng di tích lịch sử Cấp Quốc gia theo Quyết định số 2379/QĐ-BT, ngày 05/9/1994. Nguồn Cổng thông tin điện tử tỉnh Quảng Ninh.
Quảng Ninh 3122 lượt xem
Cụm di tích lịch sử và thắng cảnh Yên Đức
Cụm di tích lịch sử - thắng cảnh Yên Đức nằm ở phía Tây Nam xã Yên Đức, phía Đông Nam thị xã Đông Triều, phía Tây tỉnh Quảng Ninh; cách thành phố Hạ Long khoảng 60km và cách thủ đô Hà Nội 100km. Cụm đi tích này được hợp thành bởi 5 di tích: Núi Canh, núi Đống Thóc, núi Thung, núi Con Chuột, núi Con Mèo. Tất cả như hội tụ về đây tạo thành một vùng non nước hữu tình, mỗi di tích đều mang một giá trị lịch sử, cách mạng, văn hóa riêng, không chỉ có giá trị thắng cảnh tuyệt đẹp mà gắn liền với mỗi di tích là một truyền thuyết dân gian có liên hệ khăng khít mật thiết với nhau như không thể tách rời. 1. Di tích núi Canh: Do các ngọn núi của làng Yên Khánh và làng Đồn Sơn tạo thành giống như hình cái cày, tạo thành bức tường thành trấn ải cửa ngõ Đông Bắc của xã. Trong quá trình đấu tranh dựng nước và giữ nước đứng trên đỉnh núi Canh có thể bao quát toàn bộ các khu vực xung quanh, các trạm canh gác trên núi được xây dựng nên núi Canh còn có nghĩa là Canh gác. Tại núi Canh, từ xa xưa Trần Nhân Tông đã chọn nơi đây để chỉ huy tầm xa chiến trận Bạch Đằng Giang lần thứ 2 ( 1285). Thời kỳ chống giặc phương Bắc Yên Đức cũng gắn liền với quá trình dựng và giữ nước của dân tộc. Vào thời kỳ kháng chiến chống Pháp núi Canh đã từng là căn cứ kháng chiến của nghĩa quân Yên Thế, là kho dự trữ lương thực, thực phẩm phục vụ kháng chiến. Cũng từ chiến dịch này các ngõ ngách, hang động trên núi Canh được khơi thông với những tên tuổi sống mãi với non nước như: Hang gốc Bòng, hang gốc Gạo, hang Luồn ... Hang 73 ở phía Tây núi - nơi ghi dấu tội ác tày trời của thực dân Pháp đã giết và hun chết 106 người, trong đó có 73 chiến sỹ, cán bộ, đồng bào ta chung một mộ. Mỗi hang đều gắn liền với những chiến công hiển hách, đã đi vào lịch sử với những chiến thắng vĩ đại trong lòng nhân dân Yên Đức. 2. Di tích núi Đống Thóc: Nằm trong lòng quần thể núi Yên Đức, một bên là núi Thung, một bên là núi Con Mèo. Núi có hình thù giống như một đống thóc vừa to vừa đầy. Với cư dân nông nghiệp nó là biểu tượng cho sự phồn thịnh, no đủ, sung túc, sự trù phú của làng quê Việt Nam. 3. Di tích núi Con Chuột: Nằm cuối cùng về phía Nam trong cụm di tích trên bãi nổi giữa ngã ba sông đá Bạch, sông Kinh Thầy, sông Đá Vách, hình thù giống như một con chuột đang rình phá thóc, nhưng bị núi Con Mèo ngăn chặn. Trong truyền thuyết núi Con Chuột biều tượng của thế lực gian tà trên cả nghĩa rộng, nghĩa hẹp. Phá hoại thành quả của con người. 4. Di tích núi Con Mèo: Còn có tên là Ngọa Miêu Sơn, có hình thể giống như con mèo đang nằm rình chuột, chặn chuột để bảo vệ đống thóc, bảo vệ thành quả của con người. Và nó cũng là biểu tượng bảo vệ cho sự an bình thịnh vượng sự trường tồn của non sông đất nước. Đây cũng là địa điểm chỉ huy tầm xa chiến trận Bạch Đằng Giang chống quân Nguyên Mông xâm lược lần thứ 2 (1285). Di tích được liệt vào một trong những danh sơn của vùng Đông Bắc. trong vòm hang có một số bài thơ chữ Nôm, chữ Hán, chữ Quốc Ngữ, trong đó có bài thơ Nôm nổi tiếng mang dòng chữ " Nhân tộn Hoàng đế ngự đề. niên hiệu trùng tu bát niên xuân". Tuy nhiên hiện nay chỉ còn duy nhất vòm hang núi, thân đầu con mèo đã bị tàn phá. 5. Di tích núi Thung: Nằm về phía Tây của quần thể di tích. Thung có nghĩa là cối giã gạo, dưới chân núi là tường đá bao quanh. Xưa kia ở phía Đông ngọn núi có ngôi chùa Cảnh Huống được trùng tu lớn nhất vào năm 1694, nhưng vào năm 1980 - 1982 chùa bị phá hủy hoàn toàn chỉ còn lại bài thơ khắc vào đá và một tấm bia tạc ở khe đá núi Thung, đến năm 1994 - 1995 chùa được khôi phục lại. Phía Đông núi còn lại một ngôi tháp cao ba tầng, phía Nam còn lại một cổng được gọi là cổng Thung, hai tầng xây bằng gạch đỏ. phía Nam chân núi có Chùa Một mái, có một phiến đá rộng tạo thành một cửa hang nhân dân lập ban thờ, phía ngoài xây tường mở rộng trước cửa, bên trong còn có một số pho tượng, đặc biệt chú ý là còn duy nhất một cuốn thư sơn son thếp vàng với 4 chữ Hán nổi: Thị ứng xương kỳ; bên trái chùa Một mái là đền thờ 8 vị thủy tổ có công khai dân lập làng được sửa lại năm 1987, bên phải chùa là một giếng nước ngọt, có bài thơ viết bằng chữ Hán khắc vào vách núi kể về sự kiện năm hạn hán đào cái giếng này, bài thơ khắc niên hiệu: Khải Định tam niên tam nguyệt, cạnh giếng nước là lầu bình thơ được xây dựng vào thế kỷ XIX trên một tảng đá nổi về phía Tây Nam núi, kiến trúc cửa vòm 4 cửa thông, trong có hai bài thơ viết bằng mực tàu trong cuốn thư trên vách lầu. Di tích núi Thung ngoài ý nghĩa là một danh thắng, tên tuổi gắn với tiềm thức của cư dân nông nghiệp lúa nước mà còn là nơi ghi dấu sự kiện lịch sử văn hóa, lưu giữ nhiều văn bia chữ Hán trải qua quá trình dựng và giữ nước. Với những giá trị về lịch sử, cách mạng, văn hóa và danh thắng cụm di tích Yên Đức đã được Bộ Văn hóa Thông tin xếp hạng là di tích lịch sử - thắng cảnh cấp Quốc gia. Nguồn Cổng thông tin điện tử tỉnh Quảng Ninh.
Quảng Ninh 1892 lượt xem
Di tích lịch sử quốc gia Miếu Ông - Miếu Bà
Di tích lịch sử Quốc gia Miếu Ông và Miếu Bà thuộc xã Nam Sơn, nằm đối diện hai bên bờ sông Ba Chẽ, soi bóng xuống dòng nước trong xanh, sơn thuỷ hữu tình, cách cầu Ba Chẽ khoảng gần 1km. Hằng năm cứ đến ngày 01/3 Âm lịch, xã Nam Sơn, huyện Ba Chẽ tổ chức Lễ hội Miếu Ông - Miếu Bà. Di tích Miếu Ông - Miếu Bà thuộc xã Nam Sơn, cách cầu Ba Chẽ gần 1 km. Miếu Ông là nơi thờ Thành hoàng làng: Thần Tam Trĩ và những anh hùng dân tộc. Theo các tài liệu nghiên cứu được lưu giữ, miếu Ông thờ Đức thánh Phù Trần tả tướng quân Lê Bá Đức, người có công lớn trong việc cùng quân và dân nhà Trần đánh giặc Nguyên - Mông ở thế kỷ XIII. Vào tháng 02/1285, trong cuộc hành quân chiến lược để tạo thế và lực chống quân Nguyên - Mông, Thái Thượng Hoàng Trần Thánh Tông, vua Trần Nhân Tông và Quốc công tiết chế Trần Quốc Tuấn đã đi qua sông Ba Chẽ. Đi cùng hộ giá có tướng quân Lê Bá Đức, ông không chỉ là người cầm quân giỏi, mà còn có những quyết sách đúng đắn. Nhận định được sức mạnh của quân giặc, tả tướng quân đã cho người cùng hộ giá vua và Thái Thượng Hoàng rời thuyền đi bộ đến Thủy Chú để tiếp tục hành trình vào Thanh Hóa. Trong một lần đánh nhau giáp lá cà với quân giặc, tướng quân Lê Bá Đức đã hy sinh. Cảm phục trước tấm lòng hy sinh vì nước, vì dân, nhân dân địa phương đã xây một ngôi miếu để thờ ông và phong là thần hoàng của làng. Với những giá trị to lớn về mặt lịch sử, văn hóa, tâm linh nên năm 2013 di tích Miếu Ông - Miếu Bà được xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh, đến tháng 10/2020 được công nhận là di tích lịch sử cấp Quốc gia. Ngay bên cạnh dòng sông Ba Chẽ, đối diện với Miếu Ông đó là Miếu Bà. Đây là nơi thờ Mẫu Thượng Ngàn (tức Bà chúa của rừng xanh). Theo truyền thuyết, Mẫu là con gái của Sơn Tinh (tức Tản viên Sơn Thánh) và công chúa Mỵ Nương (con gái Vua Hùng thứ 18). Bà đã có công dạy người dân miền núi cách trồng cây ăn quả, trồng lúa nương, đắp ruộng bậc thang, dựng nhà cửa, hái cây thuốc để chữa bệnh… Tháng 7/2014, được sự quan tâm của Ban trị sự giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh hỗ trợ kinh phí và sự ủng hộ của nhiều tổ chức, cá nhân trong và ngoài huyện, toàn bộ công trình xây dựng Miếu Bà đã hoàn thành và mở cửa phục vụ nhu cầu tâm linh của nhân dân các dân tộc trong huyện và du khách gần xa. Nguồn Cổng thông tin điện tử tỉnh Quảng Ninh.
Quảng Ninh 2327 lượt xem
Đình Trà Cổ
Đình Trà Cổ nằm ở khu Nam Thọ, phường Trà Cổ, thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam. Đây được đánh giá là ngôi đình khá đồ sộ ở địa đầu đất nước và hoàn toàn mang dấu ấn nền văn hoá Việt. Theo hồ sơ khoa học xếp hạng của di tích, Đình được xây dựng từ thời Hậu Lê ( năm 1461), quá trình hình thành và tồn tại của đình Trà Cổ gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của vùng đất Trà Cổ ngày nay. Theo truyền thuyết, vào thời Hậu Lê (năm 1461), người dân làm nghề đánh cá từ đất Đồ Sơn (Thuộc thành phố Hải Phòng ngày nay) thường đi cả gia đình kiếm kế sinh nhai ở nhiều vùng biển xa, về cả miền cửa biển (Thuộc vùng biển Trà Cổ - Móng Cái hiện nay). Trong một lần sóng to gió lớn, mười hai gia đình đã trôi dạt vào một bán đảo hoang vu chỉ có sú vẹt và lau sậy. Không chịu nổi sự vất vả, sáu gia đình đã tìm cách để quay về quê cũ. Sáu gia đình còn lại quyết tâm bám đất, xây dựng một vùng quê mới. Thế rồi, ngày ngày họ cùng nhau khai phá đất mới, vừa đánh cá, vừa khai hoang. Ban đầu chỉ là 06 ngôi nhà đơn sơ và dần dần đã trở thành một xóm làng trù phú. Và như nhiều làng quê khác trên đất nước Việt Nam, đình Trà Cổ đã được nhân dân góp công, góp của xây dựng. Sau khi xây dựng đình, nhân dân địa phương đã trở về quê cũ để xin chân hương các vị thành hoàng làng về thờ tại Đình (Không Lộ, Giác Hải, Nhân Minh, Huyền Quốc, Quảng Trạch). Ngoài ra, đây cũng là nơi phối thờ của 6 vị tiên công đã có công khai khẩn, lập nên vùng đất Trà Cổ xưa. Trải qua những tác động của thời gian, đến nay đình Trà Cổ đã trải qua nhiều lần trùng tu lớn. Trong đó lần trùng tu gần đây nhất là vào năm 2012. Ngôi đình hiện nay, được xây dựng trên một khu đất có tổng diện tích hơn 1000 m2, quay theo hướng Nam, có kiến trúc kiểu chữ đinh, gồm 05 gian 02 trái bái đường và 03 gian hậu cung với kết cấu kiến trúc gỗ cổ truyền. Toàn bộ công trình được dựng lên bằng sự liên kết khung gỗ và được liên kết với nhau bởi các chốt mộng. Ngôi đình là một kiến trúc cổ bề thế, mái lợp ngói vẩy, bốn góc đao cong vút như một con thuyền rẽ sóng lướt tới, tạo nên dáng vẻ thanh thoát. Đặc biệt các bức cốn ở vì kèo thể hiện đường nét chạm trổ chắc khỏe, tinh xảo và rất sống động. Đề tài phong phú gồm các mảng chạm long cuốn thủy phượng bay, hổ rình mồi bên cành hoa lá… Mỗi bức chạm là một tác phẩm nghệ thuật đặc sắc mang dấu ấn đương thời. Đây được đánh giá là một trong những ngôi đình có quy mô đồ sộ và kiến trúc độc đáo của khu vực Đồng bằng Bắc Bộ. Hiện nay, tại đình Trà Cổ hiện nay còn lưu giữ được nhiều hiện vật có giá trị như: 03 đỉnh hương đồng, 2 hạc cưỡi đầu rùa bằng gỗ sơn son thiếp vàng, 8 long ngai bằng gỗ của thời Nguyễn, 12 sắc phong chất liệu giấy… Hàng năm, từ ngày 30/5 đến 3/6 âm lịch, tại đình Trà Cổ diễn ra nhiều hoạt động lễ hội truyền thống. Đây là một lễ hội có quy mô lớn, tiêu biểu cho loại hình lễ hội dân gian trên địa bàn thành phố Móng Cái nói riêng và của cả nước nói chung. Nét độc đáo của lễ hội đình Trà Cổ là lễ rước thần trên biển và hội thi “Ông voi” (Cuộc thi giữa 12 chú lợn được 12 ông đám chăm sóc, nuôi lớn). Nguồn Cổng thông tin điện tử tỉnh Quảng Ninh.
Quảng Ninh 2122 lượt xem
Di tích thương cảng Vân Đồn
Thành lập năm 1149, Vân Đồn trở thành thương cảng đầu tiên của nước Đại Việt. Trang Vân Đồn trở thành đơn vị hành chính cấp cuối cùng trong hệ thống hành chính cấp địa phương. Để bảo vệ an ninh quốc gia, triều đình quy định, tàu thuyền nước ngoài, dù xa hay gần, đã vào cảng đều phải neo ở Vân Đồn, không được tiến sâu vào nội địa. Người nước ngoài chỉ được phép buôn bán ở một số địa điểm nhất định và chịu sự kiểm soát của nhà nước. Nhà Lý (1009-1225) đưa ra nhiều chính sách khuyến khích ngoại thương nên giao thương tại Vân Đồn phát triển. Hàng hóa theo tàu nước ngoài xuất đi chủ yếu là trầm hương, ngọc trai, ngà voi, vỏ quế, sừng tê giác, vàng, bạc, đồng, diêm tiêu, hải sản biển… Hàng hóa nước ngoài nhập vào là gấm vóc. Chỉ nhà nước đảm trách hoạt động ngoại thương, tư nhân không được tham gia. Đến thời nhà Trần (1225-1400), thị trường hương liệu thế giới sôi động, sự phát minh ra con đường hàng hải xuyên biển từ Trung Quốc đến Ai Cập đã đẩy nhịp độ buôn bán quốc tế phát triển mạnh hơn. Buôn bán ở thương cảng Vân Đồn tấp nập, mở rộng với nhiều nước như Nhật Bản, Mông Cổ, Philippines và châu Âu. Việc trấn giữ, quản lý ngoại thương vùng Vân Đồn được vua Trần giao cho các thân vương, đại thần trọng chức. Nổi bật trong số đó là Nhân huệ vương Trần Khánh Dư. Lúc này Vân Đồn được bảo vệ chặt chẽ. Rào gỗ được dựng lên quanh những nơi buôn bán và bãi biển xung yếu của đảo. Trần Khánh Dư còn ngăn chặn quân Trung Quốc trà trộn vào bằng cách cho quân trang Vân Đồn đội nón Ma Lôi, loại nón được sản xuất từ hương Ma Lôi, Hồng Lộ (nay là Hải Dương) để dễ dàng nhận ra quân Đại Việt. Vì phần lớn người Vân Đồn làm nghề buôn nên cách ăn mặc đều giống người phương Bắc. Đại Việt sử ký toàn thư ghi lại: “Nhiều đoàn thương thuyền trước đây vào các cửa biển Tha, Viên ở châu Diễn, nay phần nhiều tụ tập ở Vân Đồn”. Không chỉ mở rộng về địa giới hành chính, Vân Đồn từ trang được nâng lên thành một trấn, lập vào thời Trần Dụ Tông (1345), thuộc lộ Hải Đông, sau đổi là lộ An Bang. Triều Trần đặt quan cai quản Vân Đồn như một trọng trấn gồm có quan Trấn (võ tướng nắm giữ), quan Lộ (văn quan nắm giữ) và quan Sát hải sứ (quan kiểm soát mặt biển), đặt ở đây một đội quân riêng gọi là quân Bình Hải, có nhiệm vụ tuần tra bảo bảo vệ vùng biển Đông Bắc, kiểm soát an ninh hoạt động ngoại thương. Ngoài việc buôn bán, các vua Trần còn cho xây dựng nhiều chùa tháp với quy mô lớn như chùa Lấm, chùa Trong, chùa Cát, Bảo Tháp… ở xã Thắng Lợi để đáp ứng nhu cầu tôn giáo cho cư dân và khách buôn nước ngoài sùng bái đạo Phật. Nhà Lê sơ (1428-1527) sau khi giành được độc lập đã thi hành nhiều chính sách khắt khe đối với ngoại thương. Triều đình quy định rất rõ hoạt động ở thương cảng Vân Đồn trong bộ Quốc triều hình luật (thường gọi là luật Hồng Đức). Theo đó, các quan ty tự ý ra Vân Đồn đều bị xử tội đồ hay lưu; người tố cáo việc ấy được hưởng một tư (điều 612). Điều 615 luật Hồng Đức chỉ rõ: “Người ở trang Vân Đồn chở hàng hóa lên kinh thành bán và khi trở về không có giấy phép của An Phủ ty và giấy khám đạc của Đề Bạc ty thì bị biếm một tư, phạt 100 quan tiền; thưởng người tố cáo một phần ba số tiền phạt. Nếu tự ý đem hàng hóa đến bán ở các nơi làng xã ngoài kinh thành thì xử biếm ba tư, phạt 200 quan tiền. An Phủ ty, Đề Bạc ty vô tình không biết thì xử biếm một tư; cố ý dung túng thì biếm một tư và bãi chức”. Thuyền bè ngoại quốc muốn đến trang Vân Đồn buôn bán, muốn đậu lại lâu đều phải làm giấy trình An Phủ ty, nếu trang chủ không trình mà tự ý cho ở lại thì bị phạt tiền 200 quan. Do việc kiểm soát ngặt, hoạt động thương mại ở Vân Đồn sút kém hơn thời Lý, Trần nhưng vẫn chiếm vị trí quan trọng dưới thời Lê. Đến thời nhà Mạc (1527-1677), với chính sách mở cửa về thương mại, hoạt động ngoại thương tại thương cảng Vân Đồn lại hưng thịnh. Nhà Mạc còn cho xây dựng chùa ở Vụng huyện, xã Thắng Lợi, xây thành lũy ở Cẩm Phả, Hoành Bồ để phòng thủ đất nước. Thời Lê trung hưng (1533-1789), hoạt động giao thương ở Vân Đồn vẫn được phát triển. Ngoài việc buôn bán, nhà Lê còn quan tâm xây dựng đình làng để làm nơi sinh hoạt văn hoá tâm linh cho cư dân biển đảo như đình Cái Làng, đình Cống Cái, xã Quan Lạn. Cuối thế kỷ 17, Kẻ Chợ (Thăng Long), Phố Hiến (Hưng Yên), Hội An (Quảng Nam) mở cửa cho thuyền buôn Trung Quốc, Nhật Bản, Hà Lan, Anh… được vào sâu trong nội địa buôn bán. Thương cảng Vân Đồn mất hẳn vai trò trung tâm thương mại. Hoạt động ngoại thương vẫn diễn ra, nhưng không còn sầm uất. Bước sang đầu thế kỷ 19 thời nhà Nguyễn, thương cảng Vân Đồn không còn hoạt động. Cư dân trên một số bến cổ di chuyển đi nơi khác, kho tàng bến bãi dần bị hỏng. Các bến thuyền thương mại chuyển thành bến phục vụ nhu cầu đánh cá, trao đổi lâm, hải sản đến các nơi khác trong nước của nhân dân địa phương. Trải qua thời gian và sự bồi lắng của biển cả, diện mạo sầm uất của khu thương cảng Vân Đồn xưa không còn. Hiện nay, trong lòng đất trên bờ vụng tại các bến thuyền cổ vẫn còn hàng triệu mảnh sành sứ vỡ hay nguyên vẹn, nền nhà, nền đình, nền chùa, tiền đồng cổ trong suốt 7 thế kỷ. Vân Đồn là thương cảng đầu tiên của nước Đại Việt, không chỉ hoạt động đơn tuyến với chỉ một bến cảng duy nhất mà là một hệ thống các bến bãi, vụng đỗ tàu liên đới với nhau. Trung tâm của thương cảng có phạm vi 200km2, ở vùng vịnh Bái Tử Long, thuộc địa bàn xã Thắng Lợi, Quan Lạn, Minh Châu, Ngọc Vừng, huyện Vân Đồn. Vùng Cống Đông - Cống Tây (xã đảo Thắng Lợi, huyện Vân Đồn) là trung tâm một thời của thương cảng Vân Đồn. Suốt gần 7 thế kỷ, thương cảng Vân Đồn đông đúc tàu buôn đến từ Trung Quốc, Nhật Bản, Mông Cổ, Philippines và châu Âu. Hàng hóa theo tàu nước ngoài xuất đi chủ yếu là trầm hương, ngọc trai, ngà voi, vỏ quế, sừng tê giác, vàng, bạc, đồng, diêm tiêu, hải sản... Hàng hóa nước ngoài nhập vào là gấm vóc. Trải qua thời gian và sự bồi lắng của biển cả, diện mạo sầm uất của thương cảng Vân Đồn xưa không còn. Hiện trong lòng đất, trên bờ vụng tại các bến thuyền cổ vẫn còn hàng triệu mảnh sành sứ, nền nhà, nền đình, nền chùa, tiền đồng cổ. Với những giá trị lịch sử, thương cảng Vân Đồn đã được Bộ Văn hóa và Thông tin (nay là Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch) cấp bằng xếp hạng di tích lịch sử ngày 29/10/2003. Ngày 24/10/2023, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 1225/QĐ-TTg về việc xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt đối với Di tích lịch sử quần thể Thương cảng Vân Đồn. Nguồn Cổng thông tin điện tử tỉnh Quảng Ninh.
Quảng Ninh 2384 lượt xem
Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô
Di tích Quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô trước đây được lấy tên là “Di tích lịch sử những địa điểm lưu niệm Hồ Chủ tịch trên đảo Cô Tô”, còn người dân thường gọi thân thương là di tích Bác Hồ. Đây là một di tích đặc biệt, mang giá trị riêng có, không trùng lặp với di tích nào trong hệ thống di tích về Chủ tịch Hồ Chí Minh trong cả nước. Di tích nằm ở phía Tây Nam của đảo Cô Tô, nay thuộc các khu 1, 2, 3, thị trấn Cô Tô. Theo hồ sơ di tích, sau sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm Vùng mỏ và cho phép tỉnh Hải Ninh (nay thuộc tỉnh Quảng Ninh) dựng tượng Người trên đảo Cô Tô (tháng 1 năm 1962), Ủy ban Hành chính Hải Ninh quyết định dựng tượng Bác và xây dựng Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô để lưu niệm sự kiện Bác Hồ thăm đảo Cô Tô ngày 9/5/1961. Khu di tích này gồm 5 điểm di tích: Điểm di tích tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh, điểm di tích đền thờ, điểm di tích Dốc Khoai, điểm di tích nhà trưng bày lưu niệm và điểm di tích cánh đồng muối. Bức tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô đầu tiên là tượng bán thân bằng xi măng, được xây dựng và khánh thành vào năm 1968. Năm 1976, tượng bán thân được thay thế bằng tượng toàn thân, chất liệu bê tông cốt thép. Năm 1996, Sở Văn hóa - Thông tin (nay là Sở Văn hóa - Thể thao) tiến hành nâng cấp tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô trên cơ sở giữ nguyên mẫu tượng toàn thân nhưng chuyển thể chất liệu từ bê tông cốt thép sang chất liệu đá granit để đảm bảo tính bền vững của công trình. Công trình được hoàn thành vào ngày 12/5/1997. Phía sau tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh là bia ghi dấu sự kiện Bác Hồ thăm đảo Cô Tô ngày 9/5/1961. Tượng Bác và bia ghi dấu sự kiện được dựng ngay tại vị trí năm xưa máy bay trực thăng chở Bác ra thăm Cô Tô hạ cánh. Theo sử sách, trong chuyến thăm đảo Cô Tô, khi đi qua khu ruộng trồng khoai, Chủ tịch Hồ Chí Minh muốn xem năng suất, chất lượng giống khoai bà con trồng trên đảo, đồng chí Hoàng Chính, Bí thư Tỉnh ủy Hải Ninh đã bới thử một bụi khoai để Bác xem. Nhà trưng bày lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô là công trình được cải tạo (những năm 1970) từ trụ sở Ủy ban Hành chính xã Cô Tô trước đây. Đây là nơi trưng bày một số hiện vật về các thời kỳ lịch sử của huyện đảo Cô Tô, đặc biệt là các hiện vật liên quan đến Bác Hồ. Di tích trở thành điểm nhấn có ý nghĩa lớn về chính trị, có giá trị lớn nhiều mặt về cảnh quan, văn hóa - lịch sử và thẩm mỹ trên vùng biển Đông Bắc Tổ quốc. Di tích lịch sử Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô là “cột mốc văn hóa” trường tồn, là “cột mốc chủ quyền” của Việt Nam trên vùng biển đảo, là di sản quốc gia quý báu cần được bảo tồn, tôn vinh giá trị lịch sử, văn hóa tiêu biểu độc đáo của di tích gắn với việc giáo dục truyền thống, lịch sử của dân tộc. Đồng thời còn là tài sản đặc biệt, là động lực để Cô Tô thay đổi, chuyển mình, hướng đến là một vùng kinh tế biển năng động, thu hút các nhà đầu tư cũng như du khách trong nước và quốc tế đến với Cô Tô. Tượng Bác trên đảo Cô Tô là công trình mang giá trị nghệ thuật tạo hình cao, có một vị trí rất đặc biệt trong hệ thống tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh ở trong và ngoài nước, là bức tượng Bác Hồ đầu tiên và đẹp nhất của vùng Đông Bắc. Bên cạnh giá trị nghệ thuật tạo hình, di tích còn có giá trị cảnh quan danh thắng hài hòa, được xây dựng trên một địa thế khá đẹp, phong thủy hữu tình, nhìn ra bãi biển vịng Cô Tô kín gió, bãi cát trắng mịn trải dài quanh co. Một bãi tắm lý tưởng. Một vụng đỗ tàu thuyền kín gió mỗi khi có gió bão. Trải qua quá trình hơn 50 năm hình thành và phát triển, di tích lịch sử Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô luôn được các cấp có thẩm quyền và toàn thể nhân dân quan tâm, đầu tư các nguồn lực cho công tác quy hoạch, tu bổ, tôn tạo. Từ khi được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là di tích cấp quốc gia đến nay, một số hạng mục của Di tích lịch sử Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô được bảo tồn khá nguyên trạng. Đầu năm nay, di tích được Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt. Nguồn: Báo Quảng Ninh điện tử
Quảng Ninh 2886 lượt xem
